БЮДЖЕТАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДЫҢ ТИІМДІЛІГІ МЕН НӘТИЖЕЛІЛІГІН БАҒАЛАУ ЖӘНЕ ТАЛДАУ

Аңдатпа

Қазіргі заманғы жағдайлар аясында бюджетаралық қатынастардың тиімділігі аудитінің мәселелері өзекті бола түсуде. Мақалада икемділікті, қиялды және аналитикалық қабілеттердің жоғары деңгейін қажет ететін зерттеу жұмысы ретінде қарастырылатын бюджетаралық қатынастардың тиімділігі тұжырымдамасының мазмұны ашылады. Бұл ғылыми мақалада бюджетаралық қатынастардың тиімділігіне мемлекеттік аудит мәселелері қарастырылады және бюджетаралық қатынастардың тиімділігі мен тиімділігін талдау мен бағалаудың бірқатар әдістері қарастырылады. Ғылыми мақала аясында бюджетаралық қатынастардың тиімділігін бағалау үшін ұсынылатын көрсеткіштер ұсынылды. Осы зерттеудің негізгі мақсаты Түркістан өңіріндегі бюджетаралық қатынастардың тиімділігін бағалау және талдау болып табылады.  Ұсынылған көрсеткіштер негізінде Түркістан өңірінің қаржылық тәуелсіздік дәрежесі есептелді. Зерттеу аясында бюджетаралық қатынастардың нәтижелілігін талдау және бағалау әдістері қолданылды. Талдау нәтижелері Түркістан өңірінің трансферттерге тәуелділігін көрсетті, олардың үлесіне түсімдердің жалпы көлемінің орта есеппен 88% - ы келеді. Бюджеттердің теңгерімсіздігі, өңірлердің әлеуметтік-экономикалық дамуын саралау және дотациялық аумақтар санының ұлғаюы - бұл бюджетаралық қатынастар жүйесін жетілдіруді талап ететін проблемалар. Қорытынды: зерттеу өңірге трансферттерге, бюджет теңсіздігінің жоғары деңгейіне, өңірлердің әлеуметтік-экономикалық дамуының саралануына және дотациялық аумақтар санының ұлғаюына байланысты көрінетін Түркістан облысындағы бюджетаралық қатынастардың тиімділігінің жеткіліксіздігі туралы гипотезаны растайды.